Runowo (gmina Więcbork)
Organistówka jedzie do Osieka
W Runowie rozpoczęła się rozbiórka tak zwanej organistówki. Obiekt wybudowany w drugiej połowie XVIII wieku zostanie przeniesiony do skansenu działającego przy Muzeum Kultury Ludowej w Osieku nad Notecią.
Rozbiórkę rozpoczęto oczywiście od demontażu pokrycia dachowego
Budynek, który należy do miejscowej parafii, jest w fatalnym stanie technicznym i groził zawaleniem, ale jest to również wyjątkowy zabytek. W obszernej dokumentacji konserwator zabytków zabytków stwierdził, że jest to jeden z nielicznych przykładów drewnianej, wiejskiej architektury związanej z obsługą parafii na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Na szczególną uwagę zasługuje poziom zastosowanej sztuki ciesielskiej oraz generalny stan zachowania oryginalnych elementów. Wszystkie te aspekty powodują, że obiekt ma bardzo wysoką wartość historyczną. Jedynym sposobem na jego ocalenie dla potomnych jest tak zwana translokacja, czyli przeniesienie w inne miejsce. Proboszcz z Runowa ks. Sylwester Olszanowski od lat czynił starania o ocalenie organistówki. Dzięki nawiązaniu współpracy z Muzeum Okręgowym w Pile oraz konserwatorem zabytków udało się sporządzić szczegółową inwentaryzację budynku oraz projekt rozbiórki. Zgodę na przeniesienie obiektu wyraziła też kuria biskupia. To był ostatni moment na to, aby go uratować. Jesienią ubiegłego roku zabezpieczono go ogromną plandeką, a w poniedziałek rozpoczęto demontaż. Wszystko odbywa się dachówka po dachówce, cegła po cegle. Każda deska czy drewniana belka zostały ponumerowane i szczegółowo opisane. Nawiasem mówiąc, w planach jest przeprowadzenie badań, które pozwolą określić dokładny wiek drewna użytego do budowy. Poszczególne elementy zostaną przetransportowane do skansenu w Osieku i tam ponownie złożone w całość.
– Jak dobrze pójdzie, to w 2025 roku budynek będzie składany. Później urządzimy w nim ekspozycję. Pamięć o nim na pewno nie zaginie. To najstarszy budynek architektury wiejskiej z terenu Krajny, który zachował się w takim stanie – mówi Roman Skiba, zastępca dyrektora Muzeum Okręgowego w Pile, reprezentujący również skansen w Osieku.