Symbolika pomnika Chrystusa Króla

Niszczenie pomnika przez członków Służby Pracy Rzeszy (IX-X 1939 r.)

Na masywnym betonowym bloku rozwinięty jest rulon pergaminu. Na końcu po stronie zachodniej znajduje się orzeł polski, a na stronie wschodniej gryf pomorski. W środku umieszczono kilka postaci. Patrząc od lewej strony, są to: klęczące pacholę (dziecię), żołnierz polski w uzbrojeniu z lat międzywojennych, harcerz, powstaniec wielkopolski, król Kazimierz Wielki oraz klęczący skrzydlaty husarz. Na prawo od środka figury Chrystusa umieszczono postacie chłopa polskiego, robotnika, rybaka, uczonego z młodzieńcem oraz matkę karmiącą dziecko. Po bokach wykuto herby miast powiatu sępoleńskiego: Sępólna, Więcborka i Kamienia.

Postacie po stronie zachodniej (lewej) przedstawiają historię naszego państwa i walkę o niepodległość. Natomiast osoby po stronie wschodniej (prawej) symbolizują zjednoczenie ludzi w pracy na rzecz rozwoju państwa polskiego.

Każda figura ma do nas przemawiać. Klęczący husarz umieszczony najbliżej Chrystusa symbolizuje przedmurze chrześcijaństwa. Król Kazimierz Wielki wspiera się na mieczu. To on prezentuje siłę i potęgę średniowieczną Polski, rozwój miast krajeńskich i całego państwa. Kolejną osobą jest powstaniec wielkopolski trzymający w ręku karabin. To symbol walki o niepodległość i wolność, pokazujący włączenie się również mieszkańców Krajny w walkę za rodzącą się ojczyznę. Za powstańcem stoi harcerz, który symbolizuje młode walczące pokolenie zarówno podczas lat zaborczych poprzez tworzenie organizacji konspiracyjnych, jak również podczas pierwszych lat wolnej Polski. Kolejną osobą jest żołnierz z karabinem u nogi. To symbol obrony wolnej i niepodległej Polski oraz ochrony granic państwa. Obok żołnierza klęczy młodzieniec tęskniący za zbrojnym czynem. Z dumą i zazdrością spogląda na żołnierza.

Siedzący orzeł znajdujący się po zachodniej stronie pomnika niejako trzyma rulon pergaminu, symbolizujący kartę historii, która trwa nadal. Jest on gotów, jeżeli będzie taka konieczność, do dalszego zrywu o Polskę.

Z prawej strony pomnika, najbliżej figury Chrystusa klęczy chłop niosący snop zboża oraz trzymający sochę. Ów chłop składa hołd i reprezentuje najważniejszy dział gospodarki – rolnictwo. Obok chłopa stoi muskularny robotnik – rzemieślnik, górnik, trzymający młot. Jedną rękę podaje rybakowi, który w swojej drugiej ręce trzyma wiosło, a przez ramię ma przerzuconą sieć. Jest on symbolem powrotu morza do Polski i trudnej pracy na Bałtyku. Przedostatnią osobą jest uczony przysłaniający oczy. Spogląda on w dal i zdaje się mówić, iż nauka polska będzie przodować w przyszłości. Tę przyszłość ma zapewnić młode pokolenie w postaci chłopca stojącego za uczonym. Jako ostatnia została umieszczona matka z dzieckiem. Przed sobą postawiła kosz. Kobieta z ufnością spogląda na postacie przed sobą, szczególnie na Chrystusa Króla, któremu ona i cała Polska może zaufać. Matka jest także uosobieniem miłości macierzyńskiej. Zdaje się myśleć, iż dopóki dzieci będą wychowywane w miłości do Boga, to o losy ojczyzny można być spokojnym.

Na końcu, po wschodniej stronie siedzi gryf pomorski, który ma za zadanie trzymać straż nad wszystkimi zawodami. Czuwa nad wszystkimi stanami i Morzem Bałtyckim, bez którego rozwój Polski nie byłby pełny.

Nad wszystkimi postaciami figuruje najważniejsza osoba - Chrystus Król, stojący w pełni swego majestatu. Okryty jest płaszczem królewskim i roztacza swoje pogodne wejrzenie na wszystkich go otaczających. Unosi prawą dłoń błogosławi wszystkim stanom, miastom i wsiom.

Przedwojenny pomnik Chrystusa Króla miał wymiary 6 metrów wysokości i 9 metrów długości. Powstał z inicjatywy ks. proboszcza Emanuela Grudzińskiego z okazji dwudziestej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. Od strony świeckiej budowę pomnika wspierał starosta Józef Robakowski. Pomnik został odsłonięty podczas uroczystości 27 sierpnia 1938 r. Wykonawcami monumentu byli rzeźbiarze Ignacy Zelek i Wojciech Durek z Torunia. Pomnik został zburzony przez wojska niemieckie w okresie 29 września do 27 października 1939 r.

Dzisiaj symbolika postaci jest taka sama, chociaż historia znacznie odbiega od tamtych przedwojennych dni.

Źródła:
„Gazeta Sępoleńska” nr 69 z 27. 08.1938 r.
http://sepolno.krajenskie. archiwa. org/ zasoby. php?id=2005
http://sepolno.krajenskie. archiwa.org/zasoby.php?id=4350