Katyń listy do...

Minęła 72. rocznica obchodów zbrodni katyńskiej. Decyzja o zamordowaniu 22 tysięcy polskich jeńców wojennych zapadła na najwyższym szczeblu władz w Moskwie. Ofiarami byli głównie znaczący obywatele państwa polskiego: oficerowie Wojska Polskiego i policji, urzędnicy administracji państwowej oraz przedstawiciele intelektualnych i kulturalnych elit Polski. Zginęli zakopani bezimiennie w masowych dołach cmentarnych – co najmniej w pięciu miejscach na terenie Związku Sowieckiego. Jeńcy z trzech obozów specjalnych NKWD transportowani byli pociągami w kwietniu–maju 1940 r. do miejsc egzekucji: Katynia (obóz w Kozielsku), Kalinina (obóz w Ostaszkowie), Charkowa (obóz w Starobielsku). Zabici w Kalininie (obecnie Twer) zakopani zostali w Miednoje. Pozostali, przetrzymywani w więzieniach i tam mordowani, grzebani byli w nieustalonych dotąd miejscach; znane są dwa w białoruskiej i ukraińskiej republice ZSRR (Kuropaty pod Mińskiem i Bykownia pod Kijowem). Zbrodni dokonało NKWD z polecenia władz Związku Radzieckiego. Ten masowy mord na Polakach przywdziewa nazwę zbrodni katyńskiej , a do dziś nadal poszukiwane są mogiły około 7 tysięcy cywilów. Sprawa katyńska była przez cały okres ZSRR jedną z najściślej strzeżonych tajemnic Kremla. Gdy po zakończeniu II wojny podczas procesów norymberskich Związkowi Sowieckiemu nie udało się obarczyć winą za ten mord Niemców (ale zarazem udało mu się uniknąć poddania osądowi win ZSRR), władze sowieckie na stałe przyjęły wbrew faktom wykładnię „kłamstwa katyńskiego”: Sowieci nie mają nic wspólnego z mordem na polskich oficerach – za wszystko odpowiedzialny jest niemiecki faszyzm. ,,Rzeczywistość jest do zniesienia – jak pisała Zofia Nałkowska - gdyż jest niecała wiadoma”.
W związku z obchodami 72. rocznicy zbrodni katyńskiej odbyła się w sępoleńskim Centrum Kultury i Sztuki inscenizacja teatralna „Katyń – listy do...” , którą przedstawił Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „Stara Ochronka” z Bydgoszczy przy współpracy sępoleńskiego ośrodka kultury . Inscenizacja była hołdem dla wszystkich poległych oficerów, jeńców polskich, którzy zostali zamordowani  w Katyniu, Charkowie, Miednoje i innych miejscach na terenie ZSRR. Pokazana została historia brutalnych mordów dokonanych na obywatelach państwa polskiego. Na scenie mogliśmy podziwiać występ taneczno-teatralny, którego myślą przewodnią był Katyń, natomiast w tle prezentacja multimedialna ukazywała pomordowanych oficerów. W inscenizacji wykorzystano autentyczne listy pisane przez rodziny do oficerów osadzonych w łagrach Rosji, np.„Kochany Tatusiu, co słychać koło Tatka, czy Tatuś jest zdrowy. My jesteśmy zdrowe, proszę uważać na siebie (...)”
Wzruszające, że mimo upływu lat listy, które przyszłe ofiary otrzymały od najbliższych, niezwykłym zbiegiem okoliczności przetrwały w grobach i to ponad pięćdziesiąt lat.
Sala kinowa w Sępólnie została zapełniona po brzegi poprzez licznie przybyłą młodzież z liceum i gimnazjum, która z wielkim zainteresowaniem śledziła wydarzenia dziejące się na scenie.
Po raz kolejny na wysokości zadania stanęła dyrektor Julita Maciaszek, która wspólnie z pracownikami i przy współpracy z Ośrodkiem Kultury i Sztuki „Stara Ochronka” z Bydgoszczy doprowadziła do organizacji spektaklu. Dzięki temu mogliśmy upamiętnić tak ważne dla nas, Polaków, wydarzenie historyczne, jakim była zbrodnia katańska, i pamiętamy o tym istotnym w historii państwa polskiego wydarzeniu, bo jak pisał wieszcz A. Mickiewicz: „Jeśli zapomnę o nich, Ty, Boże na niebie, Zapomnij o mnie!”.
Fot. CKiS w Sępólnie