Przymkną bramę do nadużyć?

Cmentarzem komunalnym w Więcborku w imieniu właściciela zarządza gminna spółka ZGK i to ona pobiera opłaty za usługi cmentarne. Na stronie internetowej spółki znajdujemy cennik tych usług obowiązujący od 15 stycznia tego roku. I to jest pierwsza nieprawidłowość. Nie wiadomo kto i na jakiej podstawie ten cennik ustalił. Po prostu ktoś go sobie wymyślił, tak z kapelusza. Tymczasem zgodnie z prawem cennik ustala właściwa rada gminy. W wymienionym wyżej cenniku jest też pozycja ,,utrzymanie cmentarza 673 złote”. Z całą pewnością zarządca nie ma prawa takiej opłaty pobierać. Na jakiej podstawie tak twierdzimy? W 2016 roku poznańska delegatura Najwyższej Izby Kontroli opublikowała raport pt. „Zarządzanie cmentarzami komunalnymi”. Skontrolowano 24 gminy w 6 województwach. W raporcie czytamy m.in. „Przepis ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych stanowi podstawę do pobierania przez gminy opłaty za chowanie zwłok. Nie stanowi on natomiast podstawy do pobierania opłat związanych z prowadzeniem cmentarza. Przepis ten nie określa zasad ustalania takiego rodzaju opłat. Uwzględniając istotę zadania własnego gminy, w szczególności zapewnienie do powszechnego dostępu do usług cmentarnych, trzeba stwierdzić, że pobieranie opłaty za pochowanie zwłok nie ma charakteru komercyjnego”.

NIK w swoim raporcie mówi wyraźnie, że utrzymanie cmentarza komunalnego jest zadaniem własnym gminy. Samorządy z mocy prawa są zobowiązane do zapewnienia prawidłowego stanu sanitarnego i technicznego oraz do finansowania wydatków na utrzymanie. Wpływy z pobieranych opłat cmentarnych stanowią dochód własny gminy. Nie można bezpośrednio z wpływów za pochówek finansować wydatków związanych z utrzymaniem cmentarza. Te wpływy należy odprowadzić na rachunek gminy, a ta jest zobowiązana do zapewnienia funkcjonowania i utrzymania cmentarza. Mówiąc krótko, to nie jest tak, że opłaty cmentarne mogą być przeznaczane na utrzymanie cmentarza i muszą się bilansować z wydatkami. W Więcborku opłaty trafiają do kasy ZGK i tam już zostają. Po prostu spółka traktuje je jak przychód ze sprzedaży wody czy wywozu śmieci. Tak w myśl prawa być nie może. To jest dochód z majątku gminy i to na jej rachunek ma trafiać. Z drugiej strony, to gmina jako właściciel ma utrzymywać cmentarz. ZGK jest tylko jego zarządcą. 

Klika tygodni po naszym artykule spytaliśmy wiceburmistrza Jacka Masztakowskiego, czy w związku z tym gmina podejmie jakieś działania. W odpowiedzi usłyszeliśmy, że jest przygotowywana uchwała rady miejskiej, której załącznikiem będzie cennik opłat cmentarnych. Minęło kilka miesięcy i nic. W Więcborku nadal obowiązuje cennik ustanowiony przez ZGK zawierający nielegalną opłatę. Podczas wrześniowego posiedzenia komisji rewizyjnej jej przewodniczący Jacek Kabatek pytał o działania podjęte po naszym artykule. Ten sam wiceburmistrz powiedział, że projekt uchwały jest w trakcie opracowywania i prawdopodobnie zostanie przedłożony radzie w październiku z mocą obowiązującą od 1 stycznia. 

Okazało się, że w porządku obrad październikowej sesji takiego projektu nie było. Pytamy więc dalej, co z tą uchwałą? – Uchwała zostanie podjęta prawdopodobnie na listopadowej sesji – mówi wiceburmistrz.

Niestety, prawo nie stanowi, jak należy kształtować opłaty cmentarne. Nie ma górnych granic. W tym zakresie jest pełna dowolność. Spodziewamy się, że cennik przyjęty uchwałą rady miejskiej nic tutaj nie zmieni. Praktyka jest taka, że likwiduje się pozycję ,,utrzymanie cmentarza” i jednocześnie podwyższa się kwoty w pozostałych pozycjach, na przykład za wykopanie grobu tak, aby w ogólnym bilansie pieniądze się zgadzały. Kto się będzie liczył z pogrążonymi w żałobie rodzinami? Przecież one i tak zapłacą. Jakie będą miały wyjście? To jest ewidentne żerowanie na czyimś nieszczęściu.