Sępólno najdroższe

Wspomniany ranking powstał poprzez oszacowanie rocznych kosztów, jakie obciążają przeciętną polską rodzinę z zakresu usług komunalnych w pięciu obszarach: zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, odbioru odpadów, komunikacji publicznej oraz stref płatnego parkowania. Obliczenie wydatków przeciętnej rodziny spowodowało konieczność skonstruowania modelu, który uwzględnia średnie zużycie wody i ścieków przez rodzinę, powierzchnię mieszkania czy częstotliwość korzystania z komunikacji miejskiej i wjazdów samochodem do centrum miasta.
„W poniższym raporcie staramy się pokazać, że koszt tej samej usługi może być różny w zależności od decyzji podjętych w przeszłości czy uwarunkowań lokalnych. Wierzymy, że wyniki rankingu przyczynią się do refleksji nad kosztami, jakie mieszkańcy gmin i miast muszą ponosić, a także skłonią do modyfikacji swojej polityki tam, gdzie to niezbędne” – piszą w słowie wstępnym twórcy rankingu.
Liderem rankingu zostało miasto Kozienice z rocznymi wydatkami na analizowane usługi komunalne na poziomie 1 310,41 zł, zaś najniżej uplasowały się Tarnowskie Góry, gdzie łączne wydatki na usługi komunalne wyniosły 3 909,42 zł. Różnica rocznych kosztów pomiędzy najtańszym a najdroższym miastem wynosi prawie 2 600 zł, co wskazuje na duże dysproporcje i świadczy o różnych strategiach zarządzania w zakresie tych samych usług.
Średnie wydatki na usługi komunalne w miastach powiatowych wynoszą 2 764,06 zł/rok. Zgodnie z przyjętym modelem przeciętna rodzina żyjąca w mieście powiatowym najwięcej wydaje na wodę i ścieki (średnio 47%).
Jakie kryteria zastosowali twórcy raportu?Analiza wysokości stosowanych przez JST cen i opłat za usługi komunalne stanowiła podstawę budowania założeń rankingu. Mając na względzie fakt, że charakter świadczonych przez JST usług komunalnych jest tożsamy, poprzez analizę obowiązujących cen i opłat, zwrócono również uwagę na skalę występujących w tym zakresie dysproporcji. Biorąc pod uwagę powszechność świadczonych usług komunalnych, ranking zbudowano w oparciu o analizę obowiązujących: cen za dostarczaną wodę i odprowadzane ścieki; opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi; stawek podatku od nieruchomości; cen za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym (komunikacja publiczna); opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania. Ceny za dostarczaną wodę i odprowadzane ścieki ustalono na podstawie decyzji organów regulacyjnych opublikowanych na Biuletynie Informacji Publicznej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. W przypadku braku opublikowanej decyzji, cenę wody i ścieków ustalono na podstawie ostatniej obowiązującej taryfy dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, zatwierdzonej przez organ stanowiący JST lub wprowadzonej z mocy prawa i opublikowanej na stronie internetowej przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego. Stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi ustalono na podstawie uchwał organów stanowiących JST w sprawie wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
W przypadku tych miast, na terenie których nie funkcjonuje gminna komunikacja miejska, opłaty za przewozy pasażerskie ustalono na podstawie cen ustalanych przez przewoźników obsługujących międzymiastowe i podmiejskie linie autobusowe, w tym obszar danego miasta (np. PKS).
Łącznie analizą objęto 339 jednostek samorządu terytorialnego będących jednocześnie miastami powiatowymi. Gdzie w tym zestawieniu plasuje się Sępólno? Stolica powiatu znalazła się na 311. miejscu. Według twórców rankingu roczne wydatki rodziny na usługi komunalne wynoszą tutaj 3456,31 zł. Jak wygląda sytuacja w sąsiednich powiatach? Tuchola znalazła się na wysokim 63. miejscu. Tam roczne wydatki rodziny na usługi komunalne wynoszą 2335 zł i są o ponad 1000 zł niższe niż w Sępólnie. Podobnie jest w Żninie, który znalazł się na 68. miejscu zestawienia. Wydatki wynoszą tam 2345 zł. Nakło znalazło się na 93. miejscu z wydatkami w kwocie 2484 zł, Człuchów na 193. miejscu z wydatkami w wysokości 2827 zł, Złotów jest 210. z wydatkami wysokości 2883 zł, a Chojnice są o 9 miejsc dalej z wydatkami w kwocie 2937 zł.
– Raport wskazuje przede wszystkim na to, że te koszty w kraju są bardzo zróżnicowane – aż 3-krotnie – od 1 300 zł do 3 900 zł. Czy takie zróżnicowanie ma uzasadnienie obiektywne czy też zależy od działalności lokalnych władz? Zarówno przedstawiciele administracji, jak i mieszkańcy powinni często zadawać sobie to pytanie. Raport pozwala także na wyciągnięcie kilku istotnych wniosków. Przede wszystkim najsilniej na koszty życia spośród usług komunalnych oddziałują ceny wody i ścieków (ich znaczenie to aż 47%). Dotychczas ambicją każdego samorządu było wybudowanie lub modernizacja sieci wodno-kanalizacyjnej, ale czy zwracano wystarczającą uwagę na optymalizację kosztów? Chyba nie wszędzie. Sytuacja jest tym trudniejsza, że jak stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli w jednym z ostatnich raportów, nadal sieć wodociągowa i kanalizacyjna wymaga w Polsce istotnej modernizacji, bo awarii jest zbyt dużo, a to oznacza dalszy wzrost cen. Zatem przed miastami staje wyzwanie, z którego nie wszyscy zdają sobie sprawę – jak inwestować, tak aby mieszkańcy nie byli nadmiernie obciążani. Oznacza to poszukiwanie nowych technologii, form organizacyjnych i źródeł finansowania – mówi jeden z ekspertów oceniających wyniki rankingu.
Te słowa jak ulał pasują do Sępólna, gdzie praktycznie cała sieć wodociągowa wymaga pilnej modernizacji, a awaria goni awarię. Kosztami ewentualnych inwestycji i napraw są obciążani mieszkańcy, odbiorcy usług komunalnych. Ceny usług komunalnych są wysokie, co ma bezpośrednie przełożenie na miejsce zajmowane w rankingu. Oczywiście do tego typu zestawień należy podchodzi z dystansem, ale można się porównywać do podobnej wielkości miast powiatowych, gdzie zastosowano identyczną metodologię badań. Może wyniki tego rankingu skłonią sępoleńskich radnych do dyskusji na temat cen świadczonych przez przedsiębiorstwo komunalne?
– Ranking wydatków komunalnych został opracowany dla miast powiatowych i oparty o pewne uogólnienia i uśrednienia. Założenia dla czteroosobowej rodziny, która zajmuje mieszkanie o powierzchni 74 m2, odprowadza ścieki, dostarcza odpady komunalne, ponosi koszty zużycia wody, płaci podatki od nieruchomości i korzysta z komunikacji miejskiej w przypadku naszej gminy są nieadekwatne (np. nie mamy komunikacji miejskiej, która według załączonej analizy stanowi 31% kosztów). Ale przyjmując założenia tego opracowania, że zużycie wody na osobę (łącznie ze ściekami) wynosi 31,8 m3 na rok, a powierzchnia lokalu mieszkalnego zajmowanego przez czteroosobową rodzinę wynosi 74 m2 i rodzina ta parkuje w strefie płatnej samochód przez 48 h na rok oraz że płaci stawkę 11 zł za osobę za odprowadzanie odpadów komunalnych - to roczne wydatki takiej rodziny w naszej gminie kształtują się na poziomie 2220 zł. Różnica ta prawdopodobnie wynika z braku komunikacji miejskiej, na którą nasi mieszkańcy nie ponoszą kosztów (wydatek ten stanowi 31% kosztów w kosztach komunalnych ogółem) – komentuje ranking burmistrz Sępólna Waldemar Stupałkowski.